Sytuacja polityczna we Francji jest obecnie bardzo napięta i niepewna ze względu na rozwiązanie Zgromadzenia Narodowego przez prezydenta Emmanuela Macrona i zbliżające się przedterminowe wybory parlamentarne zaplanowane na 30 czerwca i 7 lipca 2024 roku.
Zwołując wybory parlamentarne w 2024 r., trzy lata po wyborach prezydenckich, Emmanuel Macron sprawia, że wybory parlamentarne nie są zsynchronizowane z wyborami prezydenckimi. Od czasu przejścia na pięcioletnią kadencję i odwrócenia kalendarza w 2002 r., wybory te zawsze odbywały się jedne po drugich, a każde wybory parlamentarne potwierdzały wynik wyborów prezydenckich, które poprzedzały je kilka tygodni wcześniej.
Główne partie i sojusze, o które toczy się spór, to :
- Renaissance/Ensemble : większość prezydencka Emmanuela Macrona
- Rassemblement National (RN) Marine Le Pen,
- Nouveau Front Populaire (sojusz lewicy kierowany przez France Insoumise)
- Les Républicains (LR) Érica Ciottiego, który zawarł kontrowersyjny sojusz z RN.
Najważniejszą kwestią jest wybór składu nowego Zgromadzenia Narodowego i to czy prezydent Emmanuel Macron uzyska większość pozwalającą na rządzenie, czy też stanie w obliczu kohabitacji.
Nie jest bowiem pewne, czy po wyborach obóz prezydencki i jego sojusznicy zachowają większość. Jeśli ugrupowanie opozycyjne zdobędzie bezwzględną większość, Prezydent Republiki będzie zobowiązany do mianowania Premiera z partii, która wygrała wybory.
W czasach Piątej Republiki Francja doświadczyła trzech kohabitacji po tym, jak wybory parlamentarne wygrała opozycja w stosunku do urzędującego prezydenta. Pierwsza miała miejsce w latach 1986-1988, kiedy François Mitterrand (PS) miał Jacquesa Chiraca (RPR) jako premiera, druga podczas drugiej kadencji François Mitterranda z Edouardem Balladurem (RPR), w latach 1993-1995, i wreszcie dłuższa między Jacquesem Chirakiem (RPR) jako prezydentem a Lionelem Jospinem (PS) w Matignon w latach 1997-2002.
Nad 10 dni przed pierwszą turą, debata polityczna jest bardzo napięta, naznaczona wzajemnymi atakami między różnymi obozami, szczególnie w kwestiach imigracji, gospodarki i energii. RN i Nouveau Front Populaire obiecują uchylenie reformy emerytalnej w przypadku zwycięstwa.
Kolejnym kluczowym zagadnieniem jest również przyszłość reform zainicjowanych przez Macrona, w szczególności kontrowersyjnej reformy emerytalnej. Opozycje: lewicowa i skrajnie prawicowa, obiecują uchylenie tej reformy w razie zwycięstwa.
Programy partii różnią się znacznie w kwestiach energetycznych i środowiskowych. Podczas gdy Macron stawia na energię jądrową i odnawialne źródła energii, RN sprzeciwia się zakończeniu sprzedaży samochodów spalinowych w 2035 r., a NUPES opowiada się za szybszym przejściem na zieloną energię.
Imigracja i bezpieczeństwo są również w centrum debat, z bardzo wyraźnymi stanowiskami między różnymi obozami, od stanowczości zalecanej przez RN po bardziej otwarte podejście bronione przez lewicę.
Co więcej, wybory te odbywają się w trudnym kontekście ekonomicznym, charakteryzującym się galopującą inflacją i deficytem publicznym, a partie przedstawiają rozbieżne propozycje naprawy sytuacji.
